Hoe kunnen we medewerkers voor het onderwijs behouden? In diverse RAP-regio’s worden hiervoor initiatieven ontplooid. Zo zetten de regio’s Oost-Nederland en Midden-Nederland in op loopbaanbegeleiding, een betere screening van zij-instromers en het begeleiden van herintreders. Het Arbeidsmarktplatform PO ging hierover in gesprek met RAP-projectleider Gerard Couprie.
Zowel in Oost- als in Midden-Nederland was al voor de start van de RAL/RAP een loopbaancentrum (LBC) gevestigd. Gerard Couprie gebruikt deze centra als fundament voor zijn activiteiten. In Oost-Nederland voeren loopbaanadviseurs vanuit het LBC loopbaangesprekken met leraren, gericht op behoud van personeel voor het onderwijs. ‘De loopbaanadviseurs komen zelf uit het onderwijs en kennen het werkveld dus goed’, vertelt Gerard. ‘Daarnaast hebben wij een loket voor zij-instromers en worden er jaarlijks ruim twintig herintreders terug naar het onderwijs geleid. We ontplooien ook diverse activiteiten rondom ‘anders organiseren’, startersbegeleiding en werving en selectie van bevoegd en onbevoegd-bekwaam personeel voor de regio.’
Grondige screening van zij-instromers
In Midden-Nederland is het LBC ondergebracht bij Regionaal Transfercentrum Transvita. Ook in deze regio begeleiden loopbaanadviseurs diverse loopbaantrajecten voor onderwijspersoneel. De adviseurs worden ook steeds vaker ingezet om onderwijspersoneel van-werk-naar-werk te begeleiden. Mensen die binnen het ene schoolbestuur overbodig worden, bloeien vaak bij een ander bestuur in dezelfde of een andere functie weer op. Zo verdwijnen ze niet uit het onderwijs. ‘Maar de meeste nadruk ligt in Midden-Nederland op pré-scans van zij-instromers’, zegt Gerard. ‘Vijftien jaar geleden was meer dan een derde van de zij-instromers na drie jaar niet meer in het onderwijs actief. We pakken dit nu anders aan. Via een grondige screening kijken we of mensen geschikt zijn voor het onderwijs. Zij-instromers die echt een carrièreswitch willen maken, weten ons goed te vinden. Het aantal mensen met aantoonbare didactische en pedagogische ervaring droogt op, maar vooralsnog lukt het ons nog voldoende potentieel geschikte zij-instromers uit de markt te halen en te koppelen aan de scholen in de regio.’
Breed actief
Naast de bovenstaande diensten wordt in Oost- en Midden-Nederland nog veel meer aangeboden. ‘Wij hebben een wervingsloket voor herintreders, een loketfunctie voor kennisdeling en we faciliteren een P&O-netwerk. Verder hebben we een oriënterende leergang ontwikkeld rond loopbaan en leiderschap en bieden we samen met het ABP pensioencommunicatie aan. Ten slotte hebben we een platform ontwikkeld waarop diverse doelgroepen zich bij scholen en besturen kunnen presenteren als potentiële onderwijskracht. Wij noemen het Podium. Ook hebben we de regionale wervingstools sterk geprofessionaliseerd met onder andere een nieuwe regionale vacaturebank die veel meer mogelijkheden biedt.’
Succesvolle aanpak om onderwijspersoneel te behouden
In beide regio’s werpen de activiteiten vruchten af. Zo heeft het loopbaanadvies in Oost-Nederland veel invloed op de kwaliteit en het ziekteverzuim van leraren. De animo onder schoolbesturen om samen te werken is toegenomen. ‘Ongeveer de helft van de schoolbesturen in Oost-Nederland had voor de start van RAL/RAP al de intrinsieke motivatie om samen te werken. Dit aantal hebben wij verder verhoogd. In Midden-Nederland kunnen we zij-instromers veel langer voor het onderwijs behouden dan vijftien jaar geleden en hebben we diverse activiteiten aan het loopbaancentrum toegevoegd die het behoud van personeel ten goede komen waaronder bijvoorbeeld coaching en begeleiding van ‘startende’ leraren.’
Beter zichtbaar in de regio
Gerard is trots op wat er tot nu toe gerealiseerd is. ‘We hebben daadwerkelijk wat neergezet in de regio. De regionale vacaturebanken die vanuit de RAL/RAP zijn ontwikkeld worden intensief gebruikt en bezocht. De loopbaanadviseurs dragen vanuit de loopbaancentra aantoonbaar bij aan de kwaliteit en het behoud van onderwijspersoneel. De initiatieven rondom herintreders en onbevoegd-bekwaam talent van buiten (vakleraren) leveren extra personeel op. Alle initiatieven zorgen voor meer zichtbaarheid in de regio. Dit komt het imago van het basisonderwijs ten goede. Het meest trots ben ik echter op alle inzet van de mensen in het werkveld om bovenstaande activiteiten echt gestalte te kunnen geven.’
Belangrijk is volgens Gerard dat schoolbesturen bereid zijn om samen te werken. Als de RAP-subsidie verdwijnt zullen ze meer moeten bijdragen aan het behoud van de loopbaanadviseurs. ‘Door de kosten met velen te delen, hoeft dat geen grote impact te hebben op de financiële middelen van de schoolbesturen. Wij hebben de schoolbesturen hierop bevraagd, en zij hebben aangegeven hieraan in de toekomst bij te willen dragen.’
