Zeker 1.200 aanhangers van Bolsonaro gearresteerd na bestorming Braziliaans parlement

Zondagavond rond 22.45 uur Belgische tijd meldde de Braziliaanse nieuwszender ‘Globo’ dat alle bestormde gebouwen door de politie — die met speciale eenheden uitrukte — zijn schoongeveegd. Ook ‘CNN Brasil’ meldt dat de veiligheidstroepen opnieuw de controle hebben over het parlementsgebouw, het presidentiële paleis en het hooggerechtshof in de Braziliaanse hoofdstad Brasilia.

De politiediensten hebben al 1.200 mensen opgepakt in Brasilia. Ibaneis Rocha, de gouverneur van het Federaal District, waar de hoofdstad onder valt, maakte eerder op Twitter melding van 400 arrestaties.

Een week na de beëdiging van president Luiz Inacio Lula da Silva drongen aanhangers van Bolsonaro de buitenkant van het Congresgebouw in Brasilia binnen. Daar veroorzaakten ze veel schade, zo blijkt uit beelden die op sociale media circuleren. De televisiebeelden doen denken aan de bestorming van het Amerikaanse Capitool op 6 januari 2021.

Het gebied rond het Congresgebouw was nochtans door de autoriteiten afgezet, maar ze slaagden erin door de veiligheidscordons heen te breken en in het gebouw te beklimmen en het dak te bezetten. Ook traangas en pepperspray kon de aanvallers niet tegenhouden. Volgens lokale media zouden in totaal zo’n drieduizend mensen betrokken zijn. Ook het presidentieel paleis Planalto en het Hooggerechtshof werden bestormd.

Radicale aanhangers van Bolsonaro hebben na de verkiezingsnederlaag herhaaldelijk geprotesteerd en het leger opgeroepen om een staatsgreep te plegen. Zelf heeft Bolsonaro sinds hij in oktober de verkiezingen verloor vrijwel niet meer van zich laten horen. Hij heeft de winnaar niet gefeliciteerd en nooit gezegd dat hij de uitslag erkent. Hij verblijft sinds 30 december in de Amerikaanse staat Florida.

President Luiz Inacio ‘Lula’ da Silva was op het moment van de bestorming op werkbezoek in in de zuidoostelijke deelstaat São Paulo. Hij veroordeelde de “barbaarse toestanden” en noemde de daders “fascistische fanatiekelingen”. En: “We zullen ontdekken wie deze vandalen zijn en ze zullen worden vervolgd met de volledige kracht van de wet.”

Lula zette tijdens zijn speech vraagtekens bij de veiligheid in en rond de belangrijke overheidsgebouwen in Brasilia, waar de militaire politie volgens hem haar werk niet heeft gedaan. “Er was onbekwaamheid, kwade wil en kwade trouw van de mensen die voor de beveiliging zorgen. Het is niet de eerste keer.”

Ibaneis Rocha, de gouverneur van Brasilia, is door het Braziliaanse hooggerechtshof op non-actief gezet vanwege de gebrekkige veiligheidsmaatregelen in de hoofdstad. Hooggerechtshofrechter Alexandre de Moraes sommeerde daarnaast Facebook, Twitter en TikTok om antidemocratische propaganda te blokkeren.

De president heeft een “federale interventie” aangekondigd in de hoofdstad. Dat betekent dat de openbare veiligheid in de omgeving van de overheidsgebouwen onder verantwoordelijkheid komt van de federale regering, in ieder geval tot en met 31 januari.

Lula beschuldigde zijn voorganger Bolsonaro ervan de gebeurtenissen in Brasilia te hebben gestimuleerd. “Hij heeft dit niet alleen uitgelokt, maar ook gestimuleerd, of wie weet stimuleert hij het nog steeds, via de sociale netwerken. Er zijn diverse toespraken van hem geweest waarin hij een invasie van de drie machten heeft gestimuleerd”, aldus de president.

Zondagavond (lokale tijd) keerde Lula terug in de hoofdstad om de schade op te meten die is aangericht. Dat melden Braziliaanse media. De 77-jarige Lula inspecteerde de schade in zijn ambtswoning, het presidentieel paleis Planalto. Hij bezocht daarna het eveneens bestormde Hooggerechtshof, waar hij een ontmoeting had met rechter Rosa Weber. Vervolgens ging hij ook in het parlementsgebouw de schade opmeten, zo melden lokale zenders Globo en ‘G1'.

Pas tegen 21.15 uur op zondag (lokale tijd) op liet voormalig president Bolsonaro van zich horen via Twitter: “Vreedzame demonstraties, binnen de kaders van de wet, maken deel uit van de democratie. Maar plunderingen en invasies van openbare gebouwen zoals die vandaag plaatsvonden, evenals die van links in 2013 en 2017, zijn onwettig.”

De oud-president verwerpt echter iedere vermeende betrokkenheid bij de onlusten vandaag. “Tijdens mijn mandaat ben ik altijd binnen de lijnen van de grondwet gebleven, waarbij ik de wetten, democratie, transparantie en onze heilige vrijheid heb gerespecteerd en verdedigd. Bovendien verwerp ik de beschuldigingen, zonder bewijs, die mij zijn toegeschreven door het huidige hoofd van de regering van Brazilië.”

Bolsonaro’s partij, Partido Liberal (PL), had eerder op de dag de aanval op de overheidsinstellingen al afgekeurd. “Vandaag is een trieste dag voor Brazilië. Wij zijn het niet eens met de bestorming van het Congres”, zegt partijvoorzitter Valdemar Costa Neto in een videoboodschap. “Alle ordelijke demonstraties sinds de verkiezingen, voor de legerkazernes, zijn legitiem. Maar de bestormingen van vandaag zijn een schande voor ons allemaal. Ze vertegenwoordigen onze partij niet en ze vertegenwoordigen Bolsonaro niet. Wij veroordelen dit ten zeerste.”